پیشگفتار :
هپاتیتهای ویروسی یکی از مهم ترین معضلات بهداشتی است و در بین آنها هپاتیتهای منتقله از راه خون از جمله بیماریهایی هستند که سهم قابل توجهی از مرگ و میر، ناتوانی، بار اقتصادی، اجتماعی . روانی را به خود اختصاص داده و موارد مزمن این بیماری ها در حال حاضر مشکلات و تبعات بسیاری را بر جامعه تحمیل نموده است.
ویروس هپاتیت B که برای اولین بار در سال 1965 در دنیا گزارش گردید، یکی از مهم ترین این عوامل است.
انجام واکسیناسیون بر علیه هپاتیت B توانسته است بروز این بیماری را در دنیا کاهش داده و الگوی اپیدمیولوژیک ان را تغییر دهد. اما هنوز هم در مناطقی از دنیا این بیماری هیپراندمیک بوده و کنترل ان سهم زیادی از سرانه سلامت کشورها را به خود اختصاص می دهد.
در کشور ما نیز انجام واکسیناسیون هپاتیت B یکی از موثرترین اقدامات انجام شده در کنترل این بیماری و کاهش بروز ان محسوب می گردد و این کشور را در وضعیت گذر از شیوع متوسط به کم قرار داده است.
رویکرد پیشگیرانه و کاهش خطر، بر مبنای داده های همه گیر شناختی که نشان دهنده چگونگی ایجاد، گسترش و انتقال بیماری بصورت نهفته یا آشکار در گروههای مختلف جمعیت است، مهمترین راهکار کنترل این بیماری است که نیازمند وجود ساختاری منسجم و سیستمی نظام مند، پویا و رو به رشد است.
برنامه ریزی به منظور شناسایی ناقلین هپاتیت، انجام مراقبتهای بهداشتی لازم جهت ممانعت از ابتلای دیگران، انجام آزمایش از نظر آلودگی به هپاتیت B در مادران باردار و اقدام به موقع در پیشگیری از آلودگی نوزاد مادر آلوده، موارد تماس با سوزن آلوده و ..... از مواردی است که می تواند در کنار افزایش سطح آگاهی و تغییر نگرش و رفتارهای ناصحیح به مهار این بیماری در کشور منجر گردد.
مقدمه :
هپاتیت یک بیماری شایع است که به علت التهاب کبد ایجاد می شود. هپاتیت به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می گردد و در اثر انواع ویروس ها، داروها، الکل و جایگزینی بافت چربی و .... در کبد ایجاد می شود.
هپاتیتهای ویروسی که جزء علل مهم درگیری کبد می باشند در اثر آلودگی با ویروس های هپاتیت A، B، C، D، E، G و همچنین ویروس های EBV ، CMV ، سرخک، سرخجه و ..... ایجاد می شوند.
یکی از عوامل مهم هپاتیتهای ویروسی، هپاتیت B می باشد. اهمیت هپاتیت B شیوع زیاد این بیماری و همچنین عوارض مهم کبدی و خارج کبدی است. در حال حاضر سه چهارم مردم دنیا در نواحی با شیوع بالای آلودگی هپاتیت B زندگی می کنند و حدود یک میلیون نفر در سال به علت عوارض حاد عفونت هپاتیت B و همچنین عوارض مزمن نظیر سیروز و H.C.C فوت می کنند.
هپاتیت B :
عفونت هپاتیت B یک مشکل مهم بهداشتی در سراسر دنیا است. سیر بیماری از یک عفونت حاد تا یک بیماری مزمن متفاوت می باشد. معمولا موارد حاد عفونت با هپاتیت B، سیر خود محدود شونده دارند. 1 تا 2% از موارد حاد منجر به هپاتیت برق آسا (فولمینانت) می گردد که در 50 – 30 درصد موارد منجر به مرگ بیمار می گردد.
نوع مزمن هپاتیت B نیز از یک عفونت بدون علامت تا هپاتیت مزمن علامت دار، سیروز و سرطان هپاتوسلولر متغیر می باشد. عفونت حاد و مزمن هپاتیت B منجر به مرگ و میر 500000 تا 1200000 در سال می شود.