نام سند	قوانین و مقررات مربوط به نظام مراقبت بیماریها
نگارش	قوانین کشوری
تاریخ صدور	1320-1347 1334-1367
نام کامل فایل	قوانین و مقررات مربوط به نظام مراقبت بیماریها
شرح سند	قونین مربوط به همکاری ، نظارت و مجازاتهای متخلفین تهدید کننده بهداشت عمومی
نویسنده / مترجم	مجلس شورا

1) قانون جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیر

(این قانون مشتمل بر بیست و چهار ماده است که در تاریخ 11/03/1320 به تصویب رسیده است)

ماده 1 – در نقاطی که وزارت کشور آگهی خواهد داد از تاریخ آگهی تا یک ماه مبتلایان بیماریهای آمیزشی مکلفند اقدام به درمان خود کنند

تبصره - مقصود از بیماریهای آمیزشی سوزاک – کوفت (سیفلیس) آتشک (شانکر نرم ) است که در هرنقطه از بدن که واقع باشد.

 

ماده 5 – در مواردی که حالت بیمار و کیفیت واگیری بیماری موجب نگرانی باشد بهداری می تواند بیمار را ملزم کند که تا برطرف شدن خطر واگیری در یکی از بیماریستانها تحت درمان قرار گیرد

 

ماده 6 – ولی یا سرپرست صغیر یا سفیه یا دیوانه مکلف است که در درمان بیماریهای آمیزشی که تحت سرپرستی آنها می باشد اقدام کند چنانچه ولی یا سرپرست در فراهم نمودن وسایل درمان مسامحه نماید و بیماری صغیر یا محجور به حال سرایت باقی بماند ولی یا سرپرست به حبس از هشت روز تا یک ماه و یا به کیفر نقدی از پنجاه تا پانصد ریال محکوم می شود.

 

ماده 8 – اداره کل بهداری مکلف است برای مبارزه با انتشار بیماریهای آمیزشی برطبق این قانون آیین نامه ، مقررات لازم وضع نماید

 

ماده 12 – هرگاه بهداری از وجود کسی که مبتلا به بیماری آمیزشی واگیر است اطلاع یافت می تواند به وسایل مقتضی باز جویی کند که بیمار مشغول درمان می باشد یا نه و در صورت لزوم اخطار لازم بنماید تا اگر بیمار درظرف مهلت مقرر به درمان نپرداخت او را الزام به درمان نماید.

 

ماده 13 - پزشکان آزاد و کلیه بنگاههای بهداری که معاینه و درمان بیماریهای آمزیزشی می نمایند موظفند در آخر هر ماه عده بیماریهای آمیزشی را که دیده اند و قبلا پزشک دیگری مراجعه ننموده اند بدون ذکر نام و مشخصات بیمار به بهداری بفرستند طریقه فرستادن شماره بیماران به موجب آیین نامه ای است که بهداری کل تعیین خواهد کرد

 

ماده 14 – پزشکان آزاد و کلیه بنگاههای بهداری که معاینه و درمان بیماریهای آمیزشی را می نمایند باید حتی المقدور به وسیله پرسش از بیمار کوشش نمایند کانون سرایت بیماری را معین نموده و در موقع مقتضی بدون ذکر نام و مشخصات بیمار اطلاعات کافی برای تجسس و بر طرف نمودن کانون انتشار بیماری به بهداری مربوطه بفرستند که اقدام لازم به عمل آید

 

ماده 19 - هر پزشک معالج مکلف است در موقع مشاهده یکی از بیماریهای نامبرده زیر فورا به بهداری محل اطلاع دهد:

1- وبا و اسهالهای وبایی شکل 2- طاعون 3- تب زرد 4- تیفویید 5- تیفوس اگزانتماتیک 6- آبله 7- مخملک

8- سرخجه 9 – دیفتری 10- اسهال خونی 11- مننژیت سربرو اسپینال 12- تب عرق گز (سوئت می لی یر )

همین وظیفه برای ماماها در مورد تب نفاسی و ورم ملتجمه نوزادان باید رعایت شود. رییس خانواده نسبت به اهل خانه و صاحب مهمانخانه هم در باره مسافرین همین وظیفه را عهده دارند به علاوه کدخداها موظفند چنانچه در دهی در عرض یک هفته تلفات متعددی غیر عادی مشاهده نمودند فورا بهداری را مطلع نمایند.

تبصره – علاوه بر بیماریهای نامبرده بیماریهای زیر هم در صورتی که در اماکن پر جمعیت مانند مدارس – کارخانجات و پرورشگاه کودکان و زندان و غیره دیده شود باید متصدیان آن مراکز و پزشک مسئول آنجا بهداری محل را مطلع نماید سیاه سرفه – جذام – باد سرخ - ورم غده بناگوش - سل سینه – گریپ – پنومونی – تراخم – سیاه زخم – تب راجعه (تیفوس رکورانت )

 

ماده 22 – اشخاصی که مانع اجرای مقررات بهداشتی می شوند یادر اثر غفلت باعث انتشار یکی از بیماریهای واگیر میشوند به هشت روز تا دو ماه حبس تادیبی و 51 تا 500 ریال و یا به یکی از این دو کیفر محکوم می شوند

 

ماده 23 - کلیه پزشکان و ماماها و داروسازان مکلفند که دستورهای بهداری کل را برای مبارزه با بیماریهای واگیر به موقع اجرا گذارند متخلفین به کیفرهای خلافی طبق آیین نامه بهداری محکوم می شوند

2) قانون اصلاح ماده 19 قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیر

( تاریخ تصویب 30 / 8 / 1347 )

ماده واحده – در ماده 19 قانون طرز جلوگیری از بیمرایهای آمیزشی و بیماریهای واگیر مصوب 11 خرداد 1320 اضافه شود:

1- به آخر ماده : بیماریهای مالاریا - فلج اطفال – تب مالت

2- به آخر تبصره ماده : بیماریهای آبله مرغان – هپاتیت ویروسی - مسمومیت غذایی

3) قانون مجازات اسلامی ، فصل بیستم – قسم و شهادت دروغ و افشاء سر

ماده 648 - اطباء و جراحان و ماماها و داروفروشان و کلیه کسانی که به مناسبت شغل یا حرفه خود محرم اسرار می شوند هرگاه در غیر از موارد قانونی ، اسرار مردم را افشاء کنند به سه ماه و یک روز تا یک سال حبس و یا به یک میلیون و پانصد هزار تا شش میلیون ریال جزای نقدی محکوم می شوند.

4) قانون تشکیل وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی

(این قانون درتاریخ 24/7/1364 به تایید شورای نگهبان رسیده است)

ماده 8- کلیه مؤسسات و واحدهای بهداشتی و درمانی و پزشکی کشور که از طریق بخش خصوصی و غیر دولتی در امر بهداشت و درمان فعالیت دارند از تاریخ تصویب این قانون باید تحت نظارت و کنترل و برنامه ریزی این وزارتخانه قرار گیرند آیین نامه های اجرایی مربوط ظرف مدت یک سال توسط این وزارت تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

 

ماده 15 – منظور از پزشکی در این قانون کلیه رشته های پزشکی از قبیل پزشکی ، دندان پزشکی ، داروسازی ، علوم بهداشتی ، پرستاری ، مامایی ، تغذیه ، توانبخشی ، بهداشتکاری دهان و دندان ، کاردانی بهداشت خانواده ، کاردانی مبارزه با بیماریها و پیراپزشکی ( علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ، تکنولوژی رادیولوژی ، اودیو متری ، اپتو متری ) می باشد.

5) قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی عبارتند

(این قانون در تاریخ 3/3/67در مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 12/3/67 با تایید شورای نگهبان رسیده است)

ماده 1- وظایف وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی عبارتند از:

1- تدوین و ارائه سیاستها،خط ومشی ها و نیز برنامه ریزی برای فعالیتهای مربوط به تربیت نیروی انساین گروه پزشکی، پژوهش ، خدمات بهداشتی ، درمانی ، دارویی ، بهزیستی و تامین اجتماعی .

2- تامین بهداشت عمومی و ارتقاء سطح آن از طریق اجراء برنامه های بهداشتی مخصوصا در زمینه بهداشت محیط ، مبارزه با بیماریها، بهداشت خانواده و مدارس، آموزش بهداشت عمومی، بهداشت کار شاغلین با تاکید بر اولویت مراقبتهای بهداشتی اولیه، به ویژه بهداشت مادران و کودکان با همکاری و هماهنگی دستگاه های ذیربط .

6) آیین نامه تأسیس بیمارستان

وظایف بیمارستان

(آیین نامه تأسیس بیمارستان به استناد ماده 1 و 2 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب 29 خرداد 1334)

5 – 4 – کلیه بیمارستانها موظفند بیماران مبتلا به بیماریهای واگیر را در اسرع وقت مطابق مقررات و قوانین موجود به وزارت بهداری و بهزیستی اعلام نمایند

 

7) آیین نامه تأسیس آزمایشگاه تشخیص طبی

(مصوب 30/1/59 )

ماده 8 – هر آزمایشگاه باید دارای دفاتر ثبتی باشد که در آن اسامی بیماران و تاریخ آزمایش و نتیجه آن منعکس گردد و در موارد لزوم آمار و اطلاعات در خواستی مورد نیاز وزارت بهداری و بهزیستی را ارسال دارد.

8) آیین نامه اجرایی ماده 8 قانون تشکیل وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی

مصوب جلسه مورخ 25 / 5/ 65 هیأت وزیران و اصلاحات مورخ 28/11/66 (به نقل از روز نامه رسمی شماره 12103 – 29/6/1365 )

ماده 11 – مسؤلین کلیه مراکز و مؤسسان پزشکی موظفند که کلیه اطلاعات مورد نیاز بازرسان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را در اختیار آنان قرار دهند در غیراین صورت طبق ضوابط متخلف محسوب می شوند و برای بار اول کمیسیون قانونی مربوطه نسبت به صلاحیت یا عدم صلاحیت مؤسس یا مؤسسین یا مسئول فنی حسب مورد اظهار نظر نموده و در صورت تکرار مرکزیامؤسسه درمانی راتعطیل خواهد کرد و درصورت لزوم نسبت به ابطال پروانه تاسیس پس از اخذ تأئید یه مراجع ذی صلاح اقدام خواهد نمود.

ماده 26 – کلیه مراکز و مؤسسات درمانی موضوع این آئین نامه موظفند همه ماهه آمار کلی فعالیت های تشخیصی و درمانی خود را به تفکیک فعالیت هر بخش اعم از سرپایی وبستری در فرمهایی که نمونه آن توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه می شود تنظیم و به وزارت مذکور ارسال دارند.

ماده 27 - کلیه مراکز و مؤسسات درمانی موضوع این آئین نامه موظفند بیماران مبتلا به بیماریهای واگیر را در اسرع وقت طبق قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیر مصوبت 1320 و اصلاحات و ملحقات آن مصوب 1347 به وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی معرفی نمایند.

9) قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی

مصوب 29/3/1334 و اصلاحات بعدی

فصل اول – مؤسسات

ماده 1 – ایجاد هرنوع مؤسسه پزشکی نظیر بیمارستان، زایشگاه، تیمارستان، آسایشگاه، آزمایشگاه، مؤسسات فیزیوتراپی و لابراتوار ،هیدروتراپی، الکتروفیزیوتراپی ، کارخانه داروسازی، داروخانه، درمانگاه، بخش تزریقات وپانسمان،به هرنام وعنوان باید با اجازه وزارت بهداری، واخذ پروانه مخصوص باشد متصدیان مؤسسات مزبور به رعایت مقررات مذکوردرآئین نامه های مربوط می باشند

10) آیین نامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه ای شاغلان حرفه های پزشکی و وابسته

مصوب جلسه مورخه 9/ 5 /73 هیات وزیران و اصلاحات بعدی

ماده 11 – شاغلان حرفه های پزشکی مکلفند در مواقعی که به منظور پیشگیری از بیماریهای واگیر دار یا در هنگام بروز سوانح از سوی وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی یا مراجع تعیین شده از وزارت یاد شده از آنان استمداد می شود، هممکاری لازم را معمول دارند.