تاریخچه،
خدمات بهداشت روان در ایران از نظر تاریخی دوره های مختلفی را طی کرده است. تا دهه 20 شمسی این خدمات در وضعیت و شرایط بسیار نامناسبی در دارالمجانین تدارک و ارائه می شد. این مراکز در شهرهای تهران، همدان، شیراز و اصفهان وجود داشتند. پس از سال 1320 و تاسیس دانشکده پزشکی در کشور، طب مدرن مورد توجه قرار گرفت و روانپزشکی نیز به عنوان شاخه ای از آن به صورت علمی ارائه گردید.بدنبال آن بیمارستان های دانشگاهی جدید تاسیس گردید.در دهه 40 هجری شمسی دپارتمان ها و بیمارستان های روانپزشکی و آموزش دستیاری روانپزشکی نیز در دستور کار قرار گرفت . در نتیجه تا حدودی در شهرهای بزرگ ارائه خدمات روانپزشکی و مراقبت از بیماران روانی بهبود یافت. روند این تحولات در مراحل بعدی نیز تداوم پیدا کرد به طوری که در دهه 50 تدارک مراقبت های بهداشت روان جامع، توسط انجمن توانبخشی معلولین و خدمات بهداشت روان جامعه کرد پیگیری قرار گرفت. معاونت وزارت بهداشت و تامین اجتماعی وزارت بهداشت برای تحقق این امر، اقدام به یک سری پژوهش های همه گیرشناسی و تاسیس تعدادی بیمارستان و مراکز روانپزشکی جدید در نقاط مختلف کشور اقدام کرد. آموزش سطح بندی شده در روانپزشکی و روانپرستاری یکی از این اقدامات مهم بشمار می رفت. این برنامه های آموزشی و تحقیقاتی، پس از انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، در انستیتو روانپزشکی تهران ادغام شد. با توجه به این پیشینه و استقرار سیستم مراقبت های بهداشتی درمانی اولیه ، از مهر ماه 1365برنامه ملی بهداشت روان (NPMH) توسط یک تیم چند رشته ای ( (Multidisciplinary از متخصصین طرح و پیشنهاد گردید. این طرح توسط دولت جمهوری اسلامی مورد تصویب قرار گرفت. استراتژی اصلی این طرح ، ادغام فعالیت های جدید در سیستم مراقبت های بهداشتی اوّلیه کارآمد بود. پس از تصویب این طرح، طی سالهای 1367 تا 1369 یک پیش مطالعه (Pilot study) در شهرکُرد و شهرضا در کشور انجام گردید. نتایج این پایلوت نشان داد که کارکنان بهداشتی درمانی اولیه (بهورزان، کاردانها، مربیان و کارشناسان بهداشتی و پزشکان عمومی ) پس از آموزش و کسب مهارتهای لازم نسبت به افزایش بیماریابی و مراقبت از بیماران روانی توفیق بیشتری در مقایسه با مناطق شاهد داشتند. این موفقیت موجب گردید تا بهداشت روان به عنوان نهمین جزء مراقبت های بهداشتی اولیه مورد توجه قرار بگیرد، واحد بهداشت روان در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایجادگردد، کمیته مشورتی بهداشت روان کشوری که اعضای آن عمدتاً اعضای هیئت علمی دانشکده های پزشکی بودند تشکیل گردد. بسته ها و آئین نامه های آموزشی برای تمام سطوح ارائه بهداشت تهیه و ارسال گردد(1367)، در باره برنامه کشوری کارگاه تشکیل و بازنگریهای لازم انجام گیرد (1370) ، متدولوژی تحقیقات بهداشت روان مورد بازنگری و اصلاح قرار گیرد (1372)، هفته بهداشت روان در تقویم سالانه سلامت کشور از مهرماه 64 در روزهای 30-24 مهر گرامی داشته شود. به صورت فراگیر لزوم مشارکت رسانه های ارتباط جمعی در ارتقای بهداشت روان مورد توجه و پیگیری قرار گیرد. همچنین اجرای برنامه های سلامت روان در واحدهای بهداشتی درمانی شهری و روستایی توسط سطوح ستادی کشوری و دانشگاهی مورد توجه و پیگیری قرار گیرد.