ارزیابی بیمار- مایع درمانی- آموزش
ارزیابی طغیان
1- آیا فلوچارت های درمان صحیح موارد بیماری وبا تهیه و در اختیار مامورین مراقبت بهداشتی قرار گرفته است؟
2- آیا فلوچارت ها، اطلاعات واضح و روشن در خصوص چگونگی ارزیابی مراحل دزهیدراتاسیون و پروتکل درمان آن با توجه به وضعیت بیمار، ارائه می نمایند؟
3- آیا آنتی بیوتیک ها تنها برای بیماران بدحال نگهداری شده اند؟ آیا بیماران، غیر از مایع درمانی و آنتی بیوتیکهای توصیه شده، درمان دیگری دریافت می کنند؟ آیا درمان آنتی بیوتیکی بر اساس الگوی مقاومت ضد میکروبی انجام می گیرد؟ (نکات مهم 3/5 ملاحظه کنید)
4- آیا بیماران و خانواده شان درباره اقدامات پیشگیری در منزل آموزش دیده اند؟ (نکات مهم 4/5 را ملاحظه کنید)
5- آیا بیماران وبائی از سایر بیماران جدا شده اند (با توالت مخصوص)؟
6- آیا کارکنان مراقبت بهداشتی از اقدامات بهداشتی لازم برای جلوگیری از آلودگی سایرین آگاهی دارند (شستن دست، جداسازی بیماران)؟
توصیه های مفید برای افزایش آمادگی
آموزش کارکنان بهداشتی یکی از عناصر اصلی آمادگی، بویژه در مناطق با خطر بالا می باشد. تهیه نیازهای فوری بایستی در شرایط و وضعیت های خاص ارزیابی شود :
- میزان حمله احتمالی در اردوگاه های پناهندگان، با جمعیت های در معرض خطر بیشتر (بدلیل سوءتغذیه) 5 تا 8% می باشد.
- در محلهای غیر اردوگاهی، میزان حمله 2/0 درصد مورد نظر قرار گیرد.
- در جوامع روستائی با جمعیت 5000 نفر یا کمتر، میزان حمله ممکن است به 2% برسد.
- ذخیره مواد و ملزومات اساسی برای وضعیت های فوری باید تهیه گردد تا بتوان آنها را به سرعت توزیع نمود.
نکات مهم
1-5- مایع درمانی
مایع درمانی با جایگزین کردن آب و الکترولیت های از دست رفته، هسته اصلی درمان وبا است. با توجه به مرحله مایع درمانی (الف، ب، ج ) بیمار، مایع درمانی متفاوتی را دریافت می کند (مایعات خوراکی یا داخل وریدی). محلول مایع درمانی خوراکی بایستی در حین و بعد از درمان داخل وریدی، داده شود. در مرحله اولیه درمان، مراقبت از بیمار بسیار مهم است.
|
مرحله دهیدراتاسیون |
نشانه ها |
درمان |
|
شدید |
بی حالی، از دست دادن شعور، شلی، فرو رفتگی چشمها، کم نوشیدن، قادر به نوشیدن نبودن، خشکی دهان، نبودن اشک (تنها در کودکان) |
درمان وریدی + آنتی بیوتیکها + ORS |
|
متوسط |
بی قراری و تحریک پذیری، گود رفتن چشمها، خشکی دهان، تشنگی، با ولع نوشیدن، نبودن اشک (تنها در کودکان) |
ORS بعلاوه مراقبت دقیق |
|
نبودن دهیدراتاسیون |
نبودن نشانه های بالا |
درمان در منزل با ORS |
2-5- درمان داخل وریدی برای موارد شدید
سرم رینگرلاکتات مناسب ترین مایع وریدی است. همچنین سالین نرمال 9/0% یا نصف نرمال سالین با 5% گلوکز نیز قابل استفاده می باشد، همزمان بایستی محلول خوراکی ORS بمنظور جایگزین کردن املاح از دست رفته استفاده شود. محلول قندی ساده در تامین مایعات بیماران وبائی موثر نیست. وقتی که تامین مایعات وریدی امکان نداشته باشد و بیمار نتواند بنوشد، محلول ORS را می توان از طریق لوله معدی تجویز کرد. در عین حال لوله معدی را نباید در بیماران بی هوش بکار برد.
3-5- آنتی بیوتیکها
آنتی بیوتیکها را بایستی در موارد شدید و بمنظور کاهش طول مدت بیماری و ناقل بودن بیمار تجویز نمود. مقاومت در مقابل آنتی بیوتیکها در حال افزایش می باشد. در بیشتر کشورها ویبریوکلرا در مقابل کوتریموکسازول مقاوم می باشد؛ در بعضی مناطق مقاومت نسبت به تتراسیکلین نیز بوجود آمده است. الگوی مقاومت میکروبی بایستی در آغاز و در جریان طغیان بیماری درخواست و تعیین گردد. حساسیت آنتی بیوتیکی نسبت به آنتی بیوتیک ها ممکن است بعد از یک دوره معین برگشت نماید.
دارو درمانی پیشگیرانه دسته جمعی در کنترل طغیان وبا موثر نیست.
دارو درمانی انتخابی (یک دوز داکسی سایکلین) در اعضاء یک خانواده که با یک بیمار مبتلا به وبا در زیر یک سقف زندگی می کنند و سر یک سفره غذا می خورند ممکن است مفید باشد. بهر حال، در یک جامعه که تماس نزدیک و صمیمانه و ارتباط تغذیه ای بین اعضاء خانواده یک چیز عادی است، تعیین موارد تماس نزدیک مشکل است. با وجود این، زمانیکه طغیان وبا در یک جمعیت در تماس نزدیک، مثلاً در یک زندان اتفاق می افتد، دارو درمانی پیشگیرانه ممکن است مفید واقع شود.
4-5- آموزش بهداشت
مهمترین پیامها برای جلوگیری از آلوده شدن خانواده ها عبارتند از :
* دستهای خود را بعد از مراقبت از بیماران؛ لمس کردن آنها، تماس با مدفوع، مواد استفراغی یا لباس آنها، بشویید.
* از آلوده کردن منابع آب با شستن لباس بیماران در آب خودداری کنید.