حیوان‌گزیدگی و هاری
موارد حیوان‌گزیدگی در ایران با روندی نگران‌کننده روبرو شده است.
به گزارش روابط عمومی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تبریز: بر اساس تازه‌ترین آمار منتشرشده از سوی مسئولان وزارت بهداشت، موارد حیوان‌گزیدگی در ایران با روندی افزایشی و نگران‌کننده مواجه شده است. سالانه بیش از ۳۵۰ هزار مورد حیوان‌گزیدگی در کل کشور گزارش می‌شود که این موضوع را به یک چالش جدی در حوزه بهداشت عمومی تبدیل کرده است. جزئیات آماری:
به گزارش روابط عمومی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تبریز: بر اساس تازه‌ترین آمار منتشرشده از سوی مسئولان وزارت بهداشت، موارد حیوان‌گزیدگی در ایران با روندی افزایشی و نگران‌کننده مواجه شده است. سالانه بیش از ۳۵۰ هزار مورد حیوان‌گزیدگی در کل کشور گزارش می‌شود که این موضوع را به یک چالش جدی در حوزه بهداشت عمومی تبدیل کرده است.
جزئیات آماری:
- سالانه بین ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار نفر در کشور مورد گزش حیوانات قرار می‌گیرند.
- در دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تعداد موارد حیوان‌گزیدگی در سال ۱۴۰۳ معادل 13947 نفر و در سال ۱۴۰۴ معادل 14178 نفر گزارش شده که روندی صعودی را نشان می‌دهد.
- سگ‌های بدون صاحب (بلاصاحب) عامل بیش از ۹۰ درصد موارد حیوان‌گزیدگی هستند.
- پس از سگ، حیواناتی مانند گربه، روباه، شغال و گرگ در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
- استان‌های آذربایجان شرقی، فارس، اصفهان، خوزستان و تهران از جمله کانون‌های اصلی گزارش این موارد هستند.
- قیمت هر ویال واکسن هاری بین ۶ تا ۸ دلار و قیمت هر ویال سرم ضدهاری ۵۶ یورو است.
علل افزایش:
افزایش موارد حیوان‌گزیدگی زنگ خطری برای سیستم بهداشتی و مدیریت شهری کشور محسوب می‌شود. حل این مشکل مستلزم همکاری بین‌بخشی میان وزارت بهداشت، سازمان دامپزشکی، شهرداری‌ها و سازمان‌های محیط‌زیست است. مدیریت اصولی پسماند، اجرای برنامه‌های علمی برای کنترل جمعیت حیوانات بدون صاحب (مانند عقیم‌سازی) و افزایش آگاهی عمومی در مورد اقدامات ضروری پس از گزش، از ارکان اصلی مهار این معضل هستند.
کارشناسان مهم‌ترین دلایل این افزایش را موارد زیر می‌دانند:
- افزایش جمعیت سگ‌های بدون صاحب به دلیل نبود برنامه‌ریزی جامع برای مدیریت جمعیت آنان؛
- تمایل افراد به نگهداری حیوانات اهلی و وحشی در منازل؛
- تجمع پسماند و زباله در حاشیه شهرها و روستاها که منبع غذایی دائمی برای این حیوانات فراهم می‌کند؛
- تخریب زیستگاه‌های طبیعی و ورود حیوانات وحشی به مناطق مسکونی در جستجوی غذا؛
- گسترش شهرها به سمت حریم طبیعی حیوانات و افزایش تعامل انسان و حیوان.
هاری، بیماری کشنده اما ۱۰۰٪ قابل پیشگیری
نکته حائز اهمیت در مورد گزش حیوانات، خطر انتقال بیماری هاری (Rabies) است. هاری یک بیماری ویروسی کشنده است که در صورت بروز علائم، در ۱۰۰ درصد موارد منجر به مرگ می‌شود. با این حال، خوشبختانه این بیماری در صورت انجام به‌موقع و کامل مراحل پیشگیری و درمان، کاملاً قابل پیشگیری است.
در دانشگاه علوم پزشکی تبریز، ۲۳ مرکز واکسیناسیون و پیشگیری از هاری به صورت شبانه‌روزی به افراد حیوان‌گزیده خدمات رایگان ارائه می‌دهند.
متاسفانه در سال ۱۴۰۲، در استان آذربایجان شرقی ۳ مورد فوت انسانی به دلیل عدم مراجعه پس از حیوان‌گزیدگی برای تزریق واکسن هاری گزارش شده است.
پس از حیوان‌گزیدگی چه باید کرد؟
شهروندان در صورت گزش باید بلافاصله اقدامات زیر را انجام دهند:
- شست‌وشوی فوری زخم:
محل گزش را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه با آب و صابون بشویید. این کار به میزان قابل‌توجهی خطر انتقال ویروس را کاهش می‌دهد.
- مراجعه فوری به مراکز درمانی: