كلمات كليدي
ارزيابي بيمار- مايع درماني- آموزش
ارزيابي طغيان
1- آيا فلوچارت هاي درمان صحيح موارد بيماري وبا تهيه و در اختيار مأمورين مراقبت بهداشتي قرار گرفته است؟
2- آيا فلوچارت ها، اطلاعات واضح و روشن در خصوص چگونگي ارزيابي مراحل دزهيدراتاسيون و پروتكل درمان آن با توجه به وضعيت بيمار، ارائه مي نمايند؟
3- آيا آنتي بيوتيك ها تنها براي بيماران بدحال نگهداري شده اند؟ آيا بيماران، غير از مايع درماني و آنتي بيوتيكهاي توصيه شده، درمان ديگري دريافت مي كنند؟ آيا درمان آنتي بيوتيكي بر اساس الگوي مقاومت ضد ميكروبي انجام مي گيرد؟ (نكات مهم 3/5 ملاحظه كنيد)
4- آيا بيماران و خانواده شان درباره اقدامات پيشگيري در منزل آموزش ديده اند؟ (نكات مهم 4/5 را ملاحظه كنيد)
5- آيا بيماران وبائي از ساير بيماران جدا شده اند (با توالت مخصوص)؟
6- آيا كاركنان مراقبت بهداشتي از اقدامات بهداشتي لازم براي جلوگيري از آلودگي سايرين آگاهي دارند (شستن دست، جداسازي بيماران)؟
توصيه هاي مفيد براي افزايش آمادگي
آموزش كاركنان بهداشتي يكي از عناصر اصلي آمادگي، بويژه در مناطق با خطر بالا مي باشد. تهيه نيازهاي فوري بايستي در شرايط و وضعيت هاي خاص ارزيابي شود :
- ميزان حمله احتمالي در اردوگاه هاي پناهندگان، با جمعيت هاي در معرض خطر بيشتر (بدليل سوءتغذيه) 5 تا 8% مي باشد.
- در محلهاي غير اردوگاهي، ميزان حمله 2/0 درصد مورد نظر قرار گيرد.
- در جوامع روستائي با جمعيت 5000 نفر يا كمتر، ميزان حمله ممكن است به 2% برسد.
- ذخيره مواد و ملزومات اساسي براي وضعيت هاي فوري بايد تهيه گردد تا بتوان آنها را به سرعت توزيع نمود.
نكات مهم
1-5- مايع درماني
مايع درماني با جايگزين كردن آب و الكتروليت هاي از دست رفته، هسته اصلي درمان وبا است. با توجه به مرحله مايع درماني (الف، ب، ج ) بيمار، مايع درماني متفاوتي را دريافت مي كند (مايعات خوراكي يا داخل وريدي). محلول مايع درماني خوراكي بايستي در حين و بعد از درمان داخل وريدي، داده شود. در مرحله اوليه درمان، مراقبت از بيمار بسيار مهم است.
|
مرحله دهيدراتاسيون
|
نشانه ها
|
درمان
|
|
شديد
|
بي حالي، از دست دادن شعور، شلي، فرو رفتگي چشمها، كم نوشيدن، قادر به نوشيدن نبودن، خشكي دهان، نبودن اشك (تنها در كودكان)
|
درمان وريدي + آنتي بيوتيكها + ORS
|
|
متوسط
|
بي قراري و تحريك پذيري، گود رفتن چشمها، خشكي دهان، تشنگي، با ولع نوشيدن، نبودن اشك (تنها در كودكان)
|
ORS بعلاوه مراقبت دقيق
|
|
نبودن دهيدراتاسيون
|
نبودن نشانه هاي بالا
|
درمان در منزل با ORS
|
2-5- درمان داخل وريدي براي موارد شديد
سرم رينگرلاكتات مناسب ترين مايع وريدي است. همچنين سالين نرمال 9/0% يا نصف نرمال سالين با 5% گلوكز نيز قابل استفاده مي باشد، همزمان بايستي محلول خوراكي ORS بمنظور جايگزين كردن املاح از دست رفته استفاده شود. محلول قندي ساده در تامين مايعات بيماران وبائي موثر نيست. وقتي كه تامين مايعات وريدي امكان نداشته باشد و بيمار نتواند بنوشد، محلول ORS را مي توان از طريق لوله معدي تجويز كرد. در عين حال لوله معدي را نبايد در بيماران بي هوش بكار برد.
3-5- آنتي بيوتيكها
آنتي بيوتيكها را بايستي در موارد شديد و بمنظور كاهش طول مدت بيماري و ناقل بودن بيمار تجويز نمود. مقاومت در مقابل آنتي بيوتيكها در حال افزايش مي باشد. در بيشتر كشورها ويبريوكلرا در مقابل كوتريموكسازول مقاوم مي باشد؛ در بعضي مناطق مقاومت نسبت به تتراسيكلين نيز بوجود آمده است. الگوي مقاومت ميكروبي بايستي در آغاز و در جريان طغيان بيماري درخواست و تعيين گردد. حساسيت آنتي بيوتيكي نسبت به آنتي بيوتيك ها ممكن است بعد از يك دوره معين برگشت نمايد.
دارو درماني پيشگيرانه دسته جمعي در كنترل طغيان وبا موثر نيست.
دارو درماني انتخابي (يك دوز داكسي سايكلين) در اعضاء يك خانواده كه با يك بيمار مبتلا به وبا در زير يك سقف زندگي مي كنند و سر يك سفره غذا مي خورند ممكن است مفيد باشد. بهر حال، در يك جامعه كه تماس نزديك و صميمانه و ارتباط تغذيه اي بين اعضاء خانواده يك چيز عادي است، تعيين موارد تماس نزديك مشكل است. با وجود اين، زمانيكه طغيان وبا در يك جمعيت در تماس نزديك، مثلاً در يك زندان اتفاق مي افتد، دارو درماني پيشگيرانه ممكن است مفيد واقع شود.
4-5- آموزش بهداشت
مهمترين پيامها براي جلوگيري از آلوده شدن خانواده ها عبارتند از :
* دستهاي خود را بعد از مراقبت از بيماران؛ لمس كردن آنها، تماس با مدفوع، مواد استفراغي يا لباس آنها، بشوييد.
* از آلوده كردن منابع آب با شستن لباس بيماران در آب خودداري كنيد.