تغذیه در پیشگیری و درمان آنفولانزا

بیماری آنفولانزای جدید یک نوع بیماری ویروسی واگیردار می باشد که در صورت بی توجهی به رعایت اصول بهداشتی می تواند در مدت کوتاه منجر به ابتلای افراد زیادی از جامعه شده و این همه گیری عواقب اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی فراوانی در بر خواهد داشت. افراد مبتلا به آنفولانزای جدید قبل و بعد از شروع علائم می توانند بیماری را به دیگران انتقال دهند.

بر اساس مطالعات موجود، اکثریت افراد مبتلا به بیماری آنفولانزای جدید در سنین نوجوانی و جوانی بوده اند، اما عوارض تنفسی و ... این بیماری در اشخاص بالای 65 سال، کودکان زیر 5 سال، مبتلایان به بیماری های مزمن ریوی، قلبی و آسم، دیابت، مشکلات کلیوی، نقص ایمنی و نیز افراد خیلی چاق، زنان باردارو ساکنین خانه های سالمندان بیشتر از سایر افراد خواهد بود.

نقش تعذیه در پیشگیری و درمان آنفولانزا چیست؟ پژوهش های مختلف نشان داده اند رژیم غذایی که به میزان کافی حاوی ویتامین ث ، بتاکاروتن و روی نباشد می تواند در کاهش توانایی سیستم ایمنی مؤثر بوده و فرد را مستعد ابتلا به بیماری نموده و بهبود روند بیماری را به تأخیر اندازد.

چه مواد مغذی تقویت کننده سیستم ایمنی هستند؟ ویتامین ها و املاح متعددی در تقویت سیستم ایمنی نقش دارند و از این میان موادی که نقش کلیدی دارند عبارتند از : ویتامین A ، ویتامین گروه ب، ویتامین ث، ویتامین ای، آهن، روی، سلنیوم، کلسیم، اسیدهای چرب امگا3 و امگا6.

مواد غذایی مفید در پیشگیری از آنفولانزا کدامند؟

1- سیر دارای خواص ضد ویروسی و ضد میکروبی بوده، به کاهش ابتلا به عفونت های تنفسی کمک می کند برای پیشگیری از سرماخوردگی مصرف مداوم سیر (پس از یک سالگی) توصیه می شود.

2- مصرف روزانه کلم بروکلی همراه با گوجه فرنگی باعث تقویت سیستم ایمنی می شود.

3- گوشت: گوشت بدون چربی به دلیل داشتن آهن، روی و پروتئین مواد لازم برای فعالیت بافت های لنفاوی را تأمین می کند.

4- پرتقال: منبع مناسبی از مواد آنتی اکسیدان است.

5- تخمه آفتابگردان خام: حاوی پروتئین های مفید، اسیدهای چرب امگا6، ویتامین E و پروتئین است.

6- پیاز: به دفاع بدن در برابر عوامل ویروسی ، میکروبی و قارچی کمک می کند.

7- هویج: حاوی بتاکاروتن است.

8- شلغم و آویشن: دارای خواص ضد ویروسی هستند.

9- زنجبیل تازه (به صورت خرد شده در غذا یا آب جوش) خاصیت ضد ویروسی دارد.

10- میوه هایی مانند انار و انگور به دلیل سرشار بودن از آنتی اکسیدان ها، مفیدند.

11- سلنیوم: مانع آسیب سلول و بافت و حفاظت از سیستم ایمنی بدن می شود. منابع غذایی دارای سلنیوم عبارتند از: گوشت، غذاهای دریایی، سبزیجات، مغزها (آجیل ها)، غلات سبوس دار و لبنیات

12- مواد غذایی حاوی روی شامل: ماهی ـ غذاهای دریایی، گوشت، نان سبوس دار، غلات کامل، مغزها، دانه های روغنی

13- مواد غذایی حاوی ویتامین ث مانند: توت فرنگی، کشمش سیاه، انبه، پرتقال، گریپ فورت، مرکبات، سیب زمینی، نخود فرنگی، فلفل و سبزیجات دارای برگ تیره توصیه می شود، در حد امکان مواد غذایی حاوی ویتامین ث به صورت تازه، خام و خرد نشده مصرف شوند.

14- مواد غذایی حاوی بتاکاروتن: به ویژه سبزیجات و میوه جات زرد رنگ مانند: کدو تنبل، فلفل دلمه ای نارنجی یا قرمز، زرد آلو (قیسی) ، خشکبار، هویج، اسفناج، کلم پیچ، کلم دلمه

 

15- مواد غذایی حاوی کلسیم مانند: دانه سویا، دانه کنجد، تخم آفتابگردان خام، بادام زمینی

16- مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا 3 مانند:

ماهی های چرب مانند ساردین، قزل آلا، کپور، کولی، مغزها، دانه های روغنی حاوی اسیدهای چرب امگا3 مانند زیتون، گردو و ....

17- مصرف عسل برای تقویت سیستم ایمنی مفید است.

18- مصرف قارچ برای تقویت سیستم ایمنی مفید است.

مواد غذایی مفید در درمان آنفولانزا کدامند؟

1- سیر: به عنوان عضوی از خانواده پیاز در درمان آنفولانزا توصیه می شود.

2- ماست: خوردن ماست تازه می تواند برخی از میکروب های مفید موجود در روده را که در اثر مصرف

آنتی بیوتیکها تخریب شده اند تأمین کند. توصیه می شود ماست تازه از شروع آنتی بیوتیک تا ده روز بعد به طور روزانه مصرف شود.

3- چغندر: به رشد باکتری های مفید در هنگام مصرف آنتی بیوتیک ها کمک می کند.

4- آناناس: باعث افزایش تأثیر آنتی بیوتیک ها می شود. همچنین قادر به حل کردن و دفع خلط و ترشحات مخاطی نیز می باشد.

5- سیر، پیاز و جعفری خام خاصیت ضد احتقان دارند.

6- فرآورده های لبنی کم چرب و تخم مرغ مفیدند.

7- مصرف مایعات غذایی گرم نظیر سوپ، به رفع خشکی مخاط کمک می کند.

8- مصرف مقداری عسل با چای ولرم (بعد از یکسالگی) برای تسکین سرفه مؤثر است.

9- هویج در ترمیم مخاط دستگاه تنفس و گوارش نقش دارد.

10- مخلوط عسل، لیموترش و زنجبیل تازه با آب جوش در تسکین گلو درد، آبریزش بینی و سرفه مؤثر است.

11- زنجبیل حاوی موادی است که علاوه بر کاهش درد، تب و سرفه، اثر آرام بخش و خواب آور نیز دارد.

12- مصرف میوه ها به خصوص میوه های دارای رنگ زرد مایل به نارنجی و سبزی های تازه به خصوص سبزی های دارای برگ سبز تیره موجب بهبود روند بیماری می شوند.

13- مصرف حبوبات، سالاد و سوپ در بهبود روند بیماری مؤثرند.

14- مصرف آب، خشکی مخاط ها را برطرف می کند. برای تسکین سرفه های مکرر مصرف آب ولرم توصیه می شود.

ممنوعیت های غذایی در زمان ابتلا به آنفولانزا کدامند؟

*در صورت ترشح خلط، از مصرف مواد غذایی افزایش دهنده ی خلط مانند غذاهای سرخ کرده، گوشت قرمز و شیرینی ها خودداری شود و مصرف موادی نظیر لبنیات پرچرب و تخم مرغ نیز محدود گردد.

*مصرف میوه های ترش و مایعات سرد باعث تحریک مخاط و افزایش سرفه می شود.

* در صورت وجود علایم گوارشی مانند اسهال، باید از مصرف مواد غذایی شیرین و غذاهای دارای فیبر زیاد مانند غلات سوبس دار، حبوبات و سبزی ها پرهیز شود.

مریم فولادگر/ کارشناس واحد بهبود تغذیه جامعه / معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

منبع : دفتر بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت