نوشيدني ها، بخش مهمي از نياز روزانه بدن را به مایعات برای سوخت و ساز مواد تامين مي کنند. همانگونه که انتخاب يک نوشيدني مفيد و مغذي تأثير مطلوبي در سلامت شخص دارد، عدم دقت در انتخاب آن نیز مي تواند سلامت را به خطر اندازد. نوع آشاميدني بايد متناسب با آب و هوا انتخاب شود زيرا مصرف اين مواد در تغيير درجه حرارت پوست نيز اثر دارد به اين ترتيب که نوشيدني هاي گرم سبب افزايش جريان خون زير پوستي شده و در نتيجه شخص احساس گرما مي کند. عکس اين عمل با آشاميدن نوشيدني هاي خنک اتفاق مي افتد. استفاده از آب ميوه ها و سبزي هاي تازه و خنک، موجب نشاط روح و تقويت جسم مي شود.
مقدار کل آب بدن مردان با وزن متوسط (70 کيلو گرم) تقريباً 40 ليتر است و حدود 57% کل وزن بدن آن ها را تشکيل مي دهد. در يک نوزاد مقدار کل آب تا 75% وزن بدن نیز می رسد اما اين مقدار تا سنين پيري کاهش مي يابد .
در چاقي نسبت درصد آب بدن به 45 % کاهش مي يابد. حدود دو سوم آبي که روزانه از راه دهان وارد بدن مي شود به شکل آب خالص يا نوع ديگري از نوشيدني ها است و بقيه از راه غذا به بدن مي رسد.
توصيه هاي كلي در مصرف مايعات بنا به موقعيت، جنس و وضعيت سلامت افراد عبارتند از :
· به طور متوسط مصرف 8 لیوان مایعات )ترجیحا آب ( در روز برای بالغين توصیه می شود .
· نیاز روزانه مردان به مایعات حدود یک لیتر بیش از زنان است .
· مادران شیرده حدود 1 - 75/0 لیتر بیش از سایر زنان نیاز به مصرف مایعات جهت تامین آب مورد نیاز بدن و تولید شیر دارند .
· مصرف مایعات کافی در سنین بالای 55 سال مورد تاکید است . این گروه سنی بیشتر مستعد عدم تعادل آب و الکترولیت در بدن خود به علل مختلف از جمله کاهش احساس تشنگی، کاهش عملکرد قلب و کلیه، کاهش تحرک بدنی و استفاده از داروهای مدر، ملین و سایر داروها هستند .
· در خانم هاي باردار به قطع و يا محدود كردن مصرف برخي نوشيدني ها از جمله قهوه، چاي، نوشابه هاي گازدار و ساير نوشيدني هاي حاوي کافئين تاكيد شده و آب به عنوان بهترين نوشيدني معرفي شده است. همچنين توصيه مي شود در مواقعي كه تهوع صبحگاهي وجود دارد از مايعات، بين وعده هاي غذايي استفاده شود و نه همراه غذا .
· در صورت بروز يبوست که به علت کم شدن حرکات لوله گوارش ايجاد مي شود، براي کمک به تنظيم حرکات روده ها توصيه مي شود همراه با غذاهاي پر فيبر مانند نان سنگک، حبوبات و غلات مقادير زيادي مايعاتي همچون آب یا آب ميوه طبیعی مصرف شود .براي مطالب بيشتر لينك زيرا دانلود كنيد.
دكتر پريسا ترابي - دفتر بهبود تغذيه جامعه
معاونت بهداشت
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي
