مركز بهداشت شهرستان در صورت داشتن برنامه پاسخ فوري به وبا مي‌تواند بطور سريع و مؤثر با همه‌گيري اثبات شده يا مشكوك به وبا برخورد نمايد. برنامه ريزي براي پاسخ فوري به اين مفهوم است كه راهكارهايي براي دنبال نمودن در طي همه‌‌گيري وجود دارد. همچنين به اين معني است كه منابع كافي در اختيار است و منابع حمايتي نيز مشخص شده‌اند. كميته مبارزه با بيماريهاي اسهالي نيز مي بايست در طراحي برنامه مشاركت داشته باشد و در صورت وجود، كميته بحران نيز مي‌بايست دخيل باشد.

در برنامه پاسخ فوري مي بايست به نكات زير توجه داشت:

* چه كاري مي‌بايست انجام شود

* چه موقع مي‌بايست انجام شود

* چه كسي مي بايست انجام دهد

* چه منابعي مورد نياز است.

جدول عملياتي در تمرين خودآموز شماره 9، شامل فعاليتهاي زير مي شود ولي مي‌توان فعاليت‌هاي ديگري را به آن اضافه كرد. فعاليت‌هايي كه مي‌بايست پس از دريافت اولين گزارش از موارد مشكوك به وبا به انجام برسد (ترتيب عمليات متناسب با نحوه آمادگي مركز بهداشت شهرستان قابل اعمال است).

1 – گزارش موارد مشكوك به مقامات مسئول مربوطه

2 – تشكيل كميته همه گيري

3 – تعيين يا بازبيني مسئوليت كاركنان

4 – اعزام تيم بررسي به منطقه

5 – تهيه صورت ملزومات ضروري

6 – هشيار نمودن تسهيلات بهداشتي نسبت به وجود مواردي از بيماري (هنگامي كه از وقوع وبا اطمينان كسب كرديد جامعه را آگاه كنيد. اين موضوع معمولاً پس از انجام بررسي است)

فعاليت‌هايي كه پس از اثبات وقوع و يا شك قريب به يقين همه‌گيري وبا مي بايست اعمال شود

7 – اطلاع به مراكز بهداشت شهرستان‌هاي مجاور

8 – دريافت و جمع بندي گزارش تسهيلات بهداشتي بطور منظم و ارسال آنها به سطوح مربوطه

9 – اجراي برنامه‌هاي آموزشي در صورت لزوم

10 – تأمين ملزومات

11 – راه‌اندازي مراكز درماني موقت در صورت لزوم

12 – اجراي ساير اقدامات كنترل

13 – پايش و بررسي اقدامات كنترل

14 – آگاهي رساني و آموزش جامعه

فردي را جهت پايش و ثبت فعاليت‌هاي كنترل، هزينه‌ها و نتايج بدست آمده در طور همه‌گيري مشخص نماييد. اين عمل به ويژه زماني مفيد است كه لازم باشد در جريان همه‌گيري تغييري در راهكار اعمال شود، همچنين به بهبود آمادگي مركز بهداشت شهرستان براي برخورد با همه‌گيري كمك خواهد كرد.