اختلالات رفتاري تغذيه اي

رفتار هاي تغذيه اي نامطلوب در كودكان سنين مدرسه و توصيه هاي كاربردي براي اصلاح آن:

1.     خودداري از مصرف گوشت: برخي از كودكان سنين مدرسه از خوردن گوشت امتناع مي ورزند در حالي كه مصرف گوشت به عنوان منبع عمده پروتئين با كيفيت خوب، آهن و روي حائز اهميت است. لازم است به مادران توصيه شود در غذاهايي كه مورد علاقه كودك است از گوشت چرخ شده استفاده كنند مانند ماكاروني، املت گوشت، كتلت، همبرگر و كباب كه در منزل تهيه شود.

2.      خودداري از مصرف گروه شير و لبنيات: ميزان نياز به گروه شير و لبنيات  در سنين مدرســه 3-2 واحد مي باشد. اگر دانش آموز علاقه اي به خوردن شير ساده ندارد مي توان شير طعم دار را به او توصيه كرد. مثلا" مقدار كمي پودر كاكائو (در حد يك قاشق مربا خوري در يك ليوان شير) و يا عسل به شير اضافه نمود تا طعم آن تغيير كند. مقدار زياد كاكائو به علت داشتن اگزالات از جذب كلسيم شير جلوگيري مي كند. مي توان شير را در قالب غذاهايي مثل فرني، شير  برنج، سوپ و ... به كودكان داد و يا از فرآورده هاي شير مانند ماست، پنير و كشك در وعده صبحانه، ناهار و شام يا بستني در ميان وعده استفاده نمود. افراط بيش از حد در خوردن شير نيز به اين دليل كه جايگزين ساير غذاهاي اصلي مي شود، كودك را در معرض خطر كمبود هاي تغذيه اي به خصوص كمبود آهن قرار مي دهد .

3.     خودداري از مصرف سبزي ها: معمولاً كودكان در اين سنين تمايلي به مصرف سبزي هاي تازه ندارند. به مادران توصيه كنيد كه سبزي هاي خام مثل هويج، گوجه فرنگي، كاهو، گل كلم و سبزي هاي پخته مثل چغندر پخته (لبو) نخود فرنگي ، لوبيا سبز، كدو حلوايي را به عنوان ميان وعده به كودكان بدهند .

4.      افراط در مصرف شكلات و شيريني: مصرف بي رويه شكلات و شيريني موجب بي اشتهايي و سيري كاذب در كودكان شده، آنها را از مصرف وعده هاي اصلي غذايي باز مي دارد در نتيجه موجب اختلال رشد آنها خواهد شد. به والدين توصيه كنيد حداقل، در منزل از نگهداشتن شكلات و شيريني خودداري كنند و به اين ترتيب، دسترسي دائمي كودكان به اين خوراكي ها راكاهش دهند. از دادن شكلات و شيريني به عنوان جايزه خودداري كنند و با تنظيم يك برنامه منظم، تعداد شكلات و شيريني كـه دانش آموز در طول روز مصرف مي كند را كنترل نمايند. براي جلوگيري از خراب شدن دندان ها بايد به كودكان آموزش داد كه پس از خوردن مواد قندي و شيريني به ويژه شكلات ها و آب نبات هايي كه به سطح دندان مي چسبند، دهان و دندان هاي خود را با آب و حتي الامكان مسواك شستشو دهند .

5.     مصرف بي رويه تنقلات غذايي كم ارزش:  متاسفانه برخي از تنقلات تجاري مثل انواع پفك و چيپس به طور بي رويه توسط كودكان و دانش آموزان مصرف مي شود. خــوردن پفك به خصوص قبل از وعده هاي غذايي به دليل ايجاد سيري كاذب كودكان را از خوردن وعده هاي اصلي كه بايد مواد مغذي مورد نياز براي رشد را تامين كند باز مي دارد. از سوي ديگر نمك زياد اين مواد، ذائقه كودك را به خوردن غذاهاي شور عادت مي دهد. انــواع چيپس ها علاوه بر شور بودن، به دليل چربي زيادي كه دارند موجب چاقي بي رويه كودكان مي شوند. مطالعات متعددي رابطه بين خوردن مواد شور در كودكي وافزايش فشار خون در دوران بزرگسالي را به اثبات رسانده است. نوشيدن بي رويه نوشابه هاي گازدار نيز علاوه بر ايجاد سيري كاذب، موجب اختلال در جذب مواد مغذي مانند كلسيم مي شود.

به والدين توصيه كنيد كه كودكان را به مصرف تنقلات سنتي مثل نخودچي و كشمش، گردو، بادام، پسته، گندم برشته، برنجك، عدس برشته شده، توت خشك، انجير خشك و برگه ها تشويق كنند و همچنين به جاي نوشابه هاي گازدار از دوغ استفاده كنند .

 

 
 

منبع : دفتر بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت