گرچه دوران سالمندي به 60 سال و بالاتر اطلاق مي گردد ولي تغييرات سالمندي از سالها قبل آغاز مي شود.توجه به تغذيه در اين دوران به دليل تغيير نيازهاي تغذيه ای بدن از اهميــت به سزايي برخوردار است. نياز سالمندان به مواد مغذي متاثر از داروها، بيماريها و پديده هاي بيولوژيكي دوران ميانسالي و سالمندي بوده و در افراد مختلف با يكديگر متفاوت است.
مهمترين توصيه تغذيه اي براي اين سنين ، تهيه غذاهاي ساده و كم حجم است به شکلی که تمامي نيازهاي فرد به مواد مغذي تامين گردد و در عين حال متناسب با فرهنگ مصرف او باشد.انتخاب نوع غذا در برنامه غذايي روزانه از اهميت خاصي برخوردار است. نكته اساسي در برنامه غذايي سالمندان، مصرف مواد غذايي كم چربي و كم كلسترول (مانند شير ولبنيات كم چرب، كاهش مصرف روغن، كره، خامه و ....)، كم نمك و پر فيبر است.
نيازهای تغذيه اي خاص سالمندان
-درافراد مسن مصرف روزانه 8-6 ليوان مايعات ترجيحا“ آب براي پيشگيري از يبوست وكم آبي بـــدن توصيــه کنيد، زيـــرا افراد مسن عليرغم نياز واقعي به مايعات كمتر احساس تشنگي مي كنند و به همين دليل بيشتر مستعد كم آبي بدن و يبوست هستند.
- با افزايش سن نياز به انرژي كاهش مي يابد به همين علت نياز متابوليسمي بدن به انرژي كمتر از سايرگروههاي سني است. افراد مسن فعاليت بدني كمتري دارند و در نتيجه نيازمند غذاي كمتري براي ثابت نگهداشتن وزنشان هستند.براي محدود كردن دريافت انرژي، توصيه کنيد غذاهاي كم حجم و غني از مواد مغذي را بيشتر مصرف كنند و مصرف مواد شيرين و چربيها را نيز كاهش دهند .
- از آنجاكه در سالمندان نياز به انرژي كاهش مي يابد، پروتئين مورد نياز بدن بايد از منابع با كيفيت بالا (از لحاظ پروتئين) مانند گوشتهاي كم چربي، مرغ، ماهي، سفيده تخم مرغ، فرآورده هاي لبني بدون چربي يا كم چربي تامين شود. غلات و حبوبات نيز از منابع گياهي پروتئين هستند كه اگر با هم مصرف شوند تمامي اسيدهاي امينه ضروري مورد نياز بدن را تامين مي كنند. پروتئين حدود 15% كل انرژي روزانه را تشكيل مي دهد. توصيه کنيد حدود نصف پروتئين مصرفي روزانه از نوع حيواني باشد (مانند انواع گوشت).
مصرف چربيها بايد در رژيم غذايي سالمندان محدود شود. دريافت چربي نبايد بيش از 30% كل انــرژي دريافتي در روز باشد، خصوصا" سهم چربي اشباع (شامل چربی پنهان در گوشت ، انواع روغن جامد و کره)که بايد تا حداكثر 10% انرژي دريافتي روزانه كنترل شود. با افزايش سن مقدار توده چربي بدن سالمندان افزايش مي يابد و در نتيجه احتمال چاقي و خطر ابتلا به بيماريهايي نظير افزايش فشارخون ، ديابت و بيماريهاي قلبي و عروقي افزايش مي يابد.کنترل شديد چربي خون براي سنين 50 تا 70 سال مفيد است. بطور کلی بايد ميزان كلسترول مصرفي كمتر از 300 ميلي گرم در روز باشد. براي ادامه مطلب لينك زيرا دانلود كنيد.
دكتر پريسا ترابي، دفتر بهبود تغذيه جامعه
معاونت بهداشت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي