در راستای اجرای برنامه کشوری سلامت دهان و دندان ، در بخش پیشگیری به دانش آموزان مقاطع ابتدایی دهانشویه سدیم فلوراید 2/0درصد بصورت رایگان تحویل داده می شود تا در طول سال از آن استفاده نمایند.

بررسی های به عمل آمده از توزیع  و نحوه استفاده دانش آموزان از دهانشویه سدیم فلوراید 2/0 درصد در مدارس ابتدایی نشان می دهد، دانش آموزان به صورت مرتب و مداوم از دهانشویه استفاده نمی کنند.

علل: نداشتن محل مناسب در مدارس جهت نگهداری دهانشویه ها

نداشتن محل مناسب در مدارس جهت استفاده از دهانشویه

تعطیلات نوروزی، تعطیلات تابستانی در مدارس

جهت افزایش اثربخشی فلوراید و پیشگیری از پوسیدگی دندانها در دانش آموزان مقررگردید ، روش تکمیلی دیگری انتخاب و اجرا گردد.

با در نظرگرفتن منابع موجود (پرسنلی، تجهیزاتی، مالی)  فلورایدتراپی با ژل را برای دانش آموزان انتخاب نمودیم و به علت این که فلورایدتراپی با ژل بایستی توسط دندانپزشک انجام گردد و انجام این کار برای تمامی دانش آموزان امکان پذیر نمی باشد لذا دانش آموزان سوم ابتدایی را به عنوان گروه هدف این برنامه در نظر گرفتیم.

 

 

 

کل خدمات دندانپزشکی ارایه شده در مراکز بهداشتی درمانی 140755 مورد بود ،  که 47717مورد (90/33%) آن به دانش آموزان مراجعه کننده اختصاص دارد.

 از 47717 مورد خدمات بهداشت دهان و دندان ارایه شده به دانش آموزان 12523 مورد (26.24%) فلورایدتراپی با ژل به دانش آموزان بوده است.

 کل فلورایدتراپی انجام شده توسط دندانپزشکان در مراکز بهداشتی درمانی 14373 مورد بود، که  12523  (87.12%) به دانش آموزان اختصاص دارد.

در کل 12.27% دانش آموزان تحت پوشش واحدهای دندانپزشکی مراکز بهداشتی و درمانی فلورایدتراپی شده اند.

 

اعتبار تخصیص یافته از طرف اداره سلامت دهان و دندان به  برنامه های سلامت  دهان و دندان استان در سال 1388 ، مبلغ  42 میلیون تومان بوده که 22 میلیون  آن به شهرستانها بر اساس تعداد جمعیت، تعداد گروههای هدف، تعداد مراکز دندانپزشکی و تعداد دندانپزشکان و عملکرد واحدهای بهداشت دهان و دندان تقسیم و توزیع گردیده است.  20میلیون تومان به مرکز بهداشت استان جهت خرید متمرکز وارنیش فلوراید برای توزیع به شهرستانها اختصاص گردید. که متاسفانه با وجود داشتن اعتبار اختصاصی تاکنون خریداری نشده است.

5-تحلیل پرسنل برنامه های سال قبل گروه

گروه گسترش مرکز بهداشت استان در سال 1388 توافقنامه ای مبنی بر تامین نیروی انسانی با گروه بهداشت دهان و دندان نداشته است.

  تعداد دندانپزشکان رسمی         50 نفر (48%)

تعداد دندانپزشکان طرحی         21  نفر (19%)                                                                          

تعداد بهداشتکاران دهان و دندان  8 نفر (12%)

تعداد مامور به تحصیل            23 نفر (21%)                                                      

بهداشتکاران قبول شده به دوره دکترا       5 نفر

از کل نیروهای موجود23 نفر( 27% )  در شهرتبریز و62نفر( 73%)  در سایر شهرستانها مشغول به کار هستند. ( کل نیرو 85 نفر )

تعداد کل مراکز دارای تجهیزات دندانپزشکی 146 مرکز.

مراکز فعال دندانپزشکی (مراکزی که هفته ای 3 روز یا بیشتر نیرو دارد)           56 مرکز (38%)

مراکز  نیمه فعال دندانپزشکی (مراکزی که هفته ای 1 یا 2 روز نیرو دارد)              33 مرکز (23%)

مراکز غیرفعال دندانپزشکی ( مراکزی که فاقد نیرو بوده و هیچ گونه فعالیتی  وجود ندارد)  57 مرکز (39%)

تعداد کل نیروی انسانی موجود در سیستم  79 نفر.

درصد پوشش نیرو به مراکز دندانپزشکی دارای تجهیزات: 58%

6 - تحلیل تجهیزات برنامه های سال قبل گروه:

گروه گسترش مرکز بهداشت استان در سال 1388 توافقنامه ای مبنی بر تامین تجهیزات با گروه بهداشت دهان و دندان نداشته است.

    تعداد کل یونیت های موجود در سیستم 162 دستگاه

    تعداد یونیت های سالم 76 دستگاه  ( 47  % )

    تعداد یونیت های قابل تعمیر 30 دستگاه  (  19  %  )

    تعدا یونیتهای فرسوده و اسقاطی 56 دستگاه  (   34 % ) 

 فرسوده و اسقاطی بودن یونیت ها یکی از مشکلات اساسی شهرستانها می باشد در بعضی موارد تعمیرات یونیت ها مقرون به صرفه و اقتصادی نمی باشد .و به علت نداشتن منابع مالی امکان تعویض یونیت های فرسوده عملی نمی باشد.

براساس توافق به عمل آمده با گروه گسترش در سال 1386 قراربود:

 45 دستگاه یونیت در طول سال 1386 خریداری و به جای یونیتهای اسقاطی نصب گردد که متاسفانه  خریداری نگردید.

8 دستگاه رادیوگرافی در طول سال 1386 خریداری و به شهرستانهای فاقد دستگاه رادیوگرافی داده شود که عملی نشد.

به کلیه شهرستانها اعلام گردیده که براساس نامه وزارتی و در نظر گرفتن کیفیت و موقعیت جغرافیایی در هنگام خرید یونیت دندانپزشکی  از مارک پارس دنتال خریداری گردد. و خوشبختانه شهرستانهای که به صورت موردی اقدام به خرید یونیت دندانپزشکی کرده اند از مارک پارس دنتال خریداری نموده اند.

مهمترین تصمیمات گرفته شده: تهیه گزارش عملکرد سال 1388، تهیه برنامه عملیاتی سال 1389، بازنگری و تغییرات لازم در سایت واحد بهداشت دهان و دندان، تکمیل جدول پایش فرایندهای مدیریتی، بررسی چک لیست تیم سلامت، برنامه ریزی تهیه یکیج های آموزشی و آموزش ضمن خدمت، نشست های فصلی کارشناسان مسوول شهرستان، اعتبارات و نحوه توزیع، توزیع منابع کمک آموزشی، بازنگری چک لیست پایش و باردید شهرستانها،

مهمترین تصمیمات گرفته شده: پیگیری برنامه کارانه و واگذاری، اجرای برنامه های بهداشت دهان و دندان، تکمیل فرم های آماری و ارسال به موقع، خرید خدمت از بخش خصوصی، اجرای برنامه های آموزشی در مدارس، تکمیل فرم مشکلات و ارسال به وزارت، جمع آوری تجهیزات اسقاطی و فرسوده

 

 

جلسات کمیته های گروه در سال 1388 : کمیته سلامت دهان و دندان دانش آموزان  برگزار گردید .

 کمیته سلامت دهان و دندان کودکان مهدهای کودک به علت تمام شدن مدت زمان اجرای برنامه برگزارنشد و در جلسات موردی با سایر گروههای کارشناسی مرتبط طبق دعوت به عمل آمده شرکت داشته ایم. ( آموزش سلامت، بهداشت مدارس، سلامت خانواده، بیمه خدمات درمانی ، بهزیستی استان و ....)

تحلیل پایش و بازدیدهای انجام شده در سال 1388 :

کل بازدید انجام شده 49 مورد میباشد . تعداد پس خوراند ارسالی به شهرستانها 43 مورد می باشد. درصد پایش های انجام شده با پس خوراند ارسالی به شهرستانها  88% می باشد. بیشترین بازدید از شهرستان تبریز و کمترین بازدید از شهرستانهای کلیبر و میانه می باشد. بیشترین بازدید انجام شده در خردادماه و کمترین بازدید انجام شده در اسفند ماه و در بهمن ماه اصلا بازدید انجام نشده است.

میانگین پایش و بازدید انجام شده از شهرستانها در سال 1388 ،  2.57 مورد می باشد.

سمینارهای خارج استانی : تهران 2 مورد در مردادماه و آبان ماه  – چاه بهار یک مورد در مهرماه – یزد یک مورد در بهمن ماه

گزارشی از بازدید کارشناسان گروه از شهرستانها: