برنامه ريزي موثر برنامه هاي آموزش سلامت

برنامه ريزي موثر برنامه هاي آموزش سلامت  
 
برنامه ريزي موثر در آموزش سلامت، نقش كليدي در توسعه و دستيابي به اهداف كلي آن دارد . در فرايند برنامه ريزي ، مشاركت افراد در گير در برنامه در كليه مراحل طراحي ، تدوين ،اجرا و ارزشيابي برنامه هاي آموزش سلامت ضروري بوده و به همين منظور، شناسايي و برقراري ارتباط با افراد درگير در برنامه از اهميت بسياري برخوردار است .
ارتقاي كيفيت برنامه هاي آموزش سلامت نيازمند ايجاد تعهد در تصميم گيران و كاركنان درگير در فرآيند برنامه ريزي بوده و بايد شرايطي فراهم شود كه نقطه نظرات و ايده هاي تخصصي و حرفه اي آنان در روند برنامه ريزي ، مورد توجه قرار گيرد.
براي برنامه ريزي موثر برنامه هاي آموزش سلامت بايد مراحل زير انجام شود :
· جلب حمايت همه جانبه نهادهاي مختلف جامعه و افراد كليدي
· رعايت چارچوب و توالي منطقي طراحي برنامه هاي آموزش سلامت
· تنظيم اهداف مناسب و قابل اندازه گيري برنامه
·طراحي برنامه هاي آموزشي منطبق با اهداف اختصاصي برنامه
·ترويج برنامه هاي آموزش سلامت با استفاده از تئوري هاي بازار يابي اجتماعي
اجراي برنامه هاي آموزش سلامت  
 
اجراي برنامه هاي آموزش سلامت ، فرآيندي مستمر است كه با انتخاب حيطه مهارتي مورد نظر و تعيين مدل هاي آموزشي آغاز و با تعيين روش ها و فنون آموزشي و انتخاب رسانه مناسب ادامه يافته و به پايش وارزشيابي برنامه مي رسد .
اجراي برنامه هاي آموزش سلامت شامل مراحل زير است :
· انتخاب مهارتهاي مورد نظر در اجراي برنامه هاي آموزش سلامت
· انتخاب بهترين روش ها و رسانه ها ي مناسب با توجه به شرايط آموزش گيرندگان
· پايش فرآيند هاي آموزشي
ارزشيابي كارآيي انواع روش ها و فنون قابل استفاده در برنامه در برنامه هاي طراحي شده
مديريت برنامه هاي آموزش سلامت  
 
مديريت برنامه هاي آموزش آموزش سلامت نيازمند توجه به موارد زير است:
· مديريت بودجه و منابع مالي
· مديريت منابع انساني
· رهبري سازماني
مسئوليتهاي آموزشي  
 
1- ارزيابي نيازهاي فردي و اجتماعي
2- برنامه ريزي موثر برنامه هاي آموزش سلامت
3- اجراي برنامه هاي آموزش سلامت
4- مديريت برنامه هاي آموزش سلامت
5- ارزشيابي تاثير برنامه هاي آموزش سلامت
ارزيابي نيازهاي فردي و اجتماعي
ارزيابي نيازهاي فردي و اجتماعي در برنامه هاي اموزش سلامت ، براي دريافت تصويري مناسب از مشكلات بهداشتي افراد و جوامع ،بسيار مهم و اساسي بوده و فرايندي مشاركتي است كه بايد توسط تيمي متشكل از كاركنان حرفه اي سلامت ، دست اندر كاران بخش هاي توسعه و افراد جامعه صورت گيرد .
برنامه ريزي صحيح براي آموزش سلامت با ارزيابي نيازهاي فردي و اجتماعي آغاز مي گردد.
ارزيابي نيازهاي فردي و اجتماعي براي آموزش سلامت شامل مراحل زير است:
· جمع آوري داده هاي مرتبط با سلامت در مورد محيط هاي اجتماعي و فرهنگي
·شناسايي عوامل رفتارهاي تقويت كننده و يا مانع شونده سلامت
· تشريح نيازهاي آموزش سلامت بر اساس داده ها
·تحليل عوامل موثر بر يادگيري افراد ، گروه ها و مخاطبين
مسئوليتهاي اطلاعاتي  
 
كارشناسان آموزش سلامت به عنوان فرد كليدي و مرجع در زمينه اطلاعات آموزش سلامت ،ايفاي نقش نمايد . به همين منظور توجه به موارد زير ضروري است:
· استفاده از سيستم هاي بازيابي اطلاعات بهداشتي رايانه اي
· تحليل روابط مشاوره اي مؤثر
· تفسير تقاضاهاي اطلاعات بهداشتي
·انتخاب مواد آموزشي اثر بخش و مرجع براي انتشار
مسئوليتهاي ارتباطي  
 
دستورالعمل فني تهيه طرح هماهنگي تامين خدمات آموزش سلامت در سطح منطقه اي ، نقش اساسي در بهبود سلامت جامعه ايفا نموده و بنابر اين جزيي تفكيك ناپذير از تعهد سياستگذاران ، برنامه ريزان و مديران بخش هاي مختلف توسعه اقتصادي- اجتماعي براي تامين و ارتقاي سلامت جامعه مي باشد. با توجه به اين موضوع ، بهبود سلامت ، مستلزم خدماتي بيش از آن چيزي است كه تنها توسط بخش سلامت ارايه مي گردد ، بنابر اين مشاركت ساير بخش ها بسيار مهم و اساسي است، بخصوص بخش كشاورزي ، غذا، صنعت ، آموزش ، مسكن و ارتباطات كه براي سلامت و رفاه مردم از امور مهم و حياتي هستند.
هماهنگي بين بخشي ، فرآيند اتحاد نيروها ، دانش و ابزارهاي لازم براي درك و حل مشكلات و مسايل پيچيده است كه راه حل هاي آن ، خارج ازظرفيت ، توان و مسووليت يك بخش منفرد مي باشد. هماهنگي بين بخشي در دو بعد صورت مي گيرد:
1. بعد افقي كه بخش هاي مختلف را در سطحي معين با هم مرتبط مي سازد. مثلاً، وجود شركاي بخش هاي سلامت ،كشاورزي و رسانه هاي ارتباط جمعي در سطح جامعه.
2. بعد عمودي كه سطوح مختلف درون يك بخش را به هم مرتبط مي سازد. مانند سطوح محلي ، شهرستاني ، استاني و ملي در درون بخش سلامت
تهيه طرح هماهنگي تامين خدمات آموزش سلامت ،نيازمند انجام مراحل زير است:
· تعيين زمينه هاي مشترك بين خدمات آموزش سلامت با ساير بخش هاي توسعه
· تسهيل همكاري بين افراد و كاركنان در سطوح مختلف
· هماهنگي درون بخشي
· تنظيم شيوه هاي كاربردي همكاري بين بخشي
دستورالعمل فني مرتبط ساختن نيازها، دغدغه ها و منابع آموزش سلامت با چالش ها ي سلامت
مرتبط ساختن نيازها، دغدغه ها و منابع آموزش سلامت با چالش هاي سلامت موجب توسعه فرصت هاي مشاركت درون و بين بخشي آموزش سلامت در مداخلات سلامت و روند توسعه پايدار و ارتقاي جايگاه و نقش علمي ، فني و اجرايي آن در بخش سلامت و ساير بخش هاي فعال در زمينه توسعه پايدارخواهد شد . اين كار نيازمند انجام مراحل زير مي باشد:
· تفسير مفاهيم ، مقاصد و تئوري هاي آموزش سلامت
· حمايت از برنامه ريزي متكي بر داده هاي نياز سنجي براي آموزش سلامت
· انتخاب تكنيك ها و روش هاي بر قراري ارتباط باري ارايه اطلاعات بهداشتي
· تقويت ارتباط بين ارايه دهندگان مراقبت بهداشتي و مصرف كنندگان خدمات
 
 آموزش بهداشت