مساجد در فرهنگ اسلامی پایگاه قداست و پاکی ، تبلور وحدت و الفت ، تجسم احساس انسانی، تجلی روح عبادت جمعی و سمبل قیام و مبارزه علیه فساد و سنگر دفاع از ارزشهای الهی است، این مکان نمونه ای از به کار گیری عملی آموزه های اسلامی بوده و توجه و اهتمام به پاکیزگی و رعایت اصول بهداشتی در این مکان مقدس از هر محل دیگری اولی بوده و آیه 125 سوره بقره موید و تاکیدی بر این مهم می باشد ،با عنایت به اینکه حضور و اچتماع مردم در موقع نمازهای جماعت و در بسیاری از مناسبتهای مذهبی و فرهنگی و اچتماعی در این اماکن قابل توجه بوده و عدم رعایت ضوابط بهداشتی اعم از بهداشت فردی و یا محیطی خود می تواند منبع بروز و شیوع انواع بیماریها گردد و از طرفی پاکیزه نگهداشتن مساجد و توجه جدی به مسایل بهداشتی می تواند یک درس عملی برای جامعه و مشوقی برای جذب عموم مردم ، مخصوصا "جوانان و نوجوانان این قشر عظیم و موثر در مساجد و اماکن متبرکه باشد .
در خصوص کنترل بهداشتی مساجد همکاران بهداشت محیط درکلیه مراکز بهداشتی ودرمانی استان بر اساس ضوابط و مقررات ابلاغی و آیين نامه های موجود موظف به تشکیل پرونده بوده و در هر فصل باید جهت بازرسی و تکمیل فرم مربوطه و آموزشهای مورد نیاز به مساجد منطقه تحت پوشش خود مراجعه نمایند.
لازم به ذکر است که جهت پیشبرد اهداف مد نظر د رمساجد یک طرح کشوری بنام طرح شبنم که مخفف جمله (شورای بهداشت نمازگزاران مساجد) می باشد در سال 84 تهیه وبه کلیه استانها جهت اجرا ابلاغ شده است 0
هدف کلی این طرح ،ارتقای سطح بهداشت مساجد ، حسینیه ها ، تکایا و سایر اماکن متبرکه و حفظ و ارتقای سطح سلامت نمازگزاران و عبادت کنندگان می باشد.
اهداف اختصاصی :
1 – بهبود وضعیت سیستم بهداشتی فاضلاب تا پایان برنامه چهارم تا سقف 90 درصد
2 – بهبود وضعیت بهداشتی دستشویی وضوخانه تا پایان برنامه چهارم تاسقف 80 درصد
3 – بهبود وضعیت بهداشتی آبدارخانه های مساجد و اماکن متبرکه تا پایان برنامه چهارم تا سقف 60 درصد
4 – بهبود وضعیت بهداشتی توالت های مساجد و اماکن متبرکه تا پایان برنامه چهارم تا سقف 80 درصد
5 - بهبود وضعیت بهداشتی آب مصرفی مساجد واماکن متبرکه تاپایان برنامه چهارم تا سقف 100 درصد
6 – بهبود وضعیت ایمنی در مساجد و اماکن متبرکه تا پایان برنامه چهارم تا سقف 50 درصد
7 – افزایش سطح اطلاعات بهداشتی مردم تا پایان برنامه چهارم تا سقف 50 درصد
8 – بهبود وضعیت های بهداشتی زباله تا پایان برنامه چهارم تا سقف 95 درصد
با وجه به اینکه این طرح با مشارکت استانداری- اوقاف – سازمان تبلیغات اسلامی – نیروی مقاومت بسیج- مدیریت و برنامه ریزی و امام جمعه مرکز استان باید اجرا شود لذا همکاری و تعامل بیشتر وعظم و اراده جمعی لازمه تحقق اهداف پیش بینی شده در این طرح می باشد.
جداول زیر حاصل زحمات و تلاشهای همکاران ما در خصوص ارتقای شاخصهای بهداشتی در مساجد شهری و روستایی شهرستانهای استان می باشد0
جدول ارزیابی بهداشت محیط مساجد روستایی (1385)
شهرستانها
|
تعدادکل مساجد تحت پوشش
|
تعداد مساجد با امتیاز تا 50
|
تعداد مساجد با امتیاز 51 تا 75
|
تعداد مساجد با امتیاز 76 تا100
|
تعدادمساجدی که
آبدارخانه آنها
|
تعداد مساجدی که
توالت آ نها
|
تعدادمساجدی که
دستشوئی آ نها
|
تعداد مساجدی که سیستم دفع فاضلاب
آ نها
|
تعداد مساجدی که دارای کپسول اطفاء حریق
|
تعداد مساجدی که
کفشداری آنها
|
بهداشتی
می باشد
|
غیر بهداشتی
می باشد
|
فاقد آبدارخانه
میباشد
|
بهداشتی
می باشد
|
غیر بهداشتی
می باشد
|
بهداشتی
می باشد
|
غیر بهداشتی
می باشد
|
بهداشتی
می باشد
|
غیر بهداشتی
می باشد
|
بهداشتی
می باشد
|
غیر بهداشتی
می باشد
|
بهداشتی
می باشد
|
غیر بهداشتی
می باشد
|
فاقد کفشداری
می باشد
|
آذرشهر
|
67
|
7
|
33
|
27
|
48
|
18
|
1
|
51
|
14
|
54
|
9
|
55
|
12
|
30
|
37
|
47
|
17
|
2
|
اسکو
|
48
|
27
|
12
|
9
|
26
|
11
|
11
|
25
|
8
|
17
|
22
|
42
|
6
|
12
|
36
|
33
|
-
|
15
|
اهر
|
187
|
147
|
29
|
10
|
30
|
77
|
80
|
54
|
108
|
33
|
102
|
91
|
96
|
22
|
165
|
41
|
83
|
63
|
بستان آ باد
|
127
|
57
|
48
|
30
|
42
|
55
|
30
|
77
|
50
|
76
|
51
|
69
|
58
|
51
|
76
|
37
|
70
|
20
|
بناب
|
72
|
28
|
22
|
22
|
52
|
19
|
1
|
52
|
20
|
45
|
27
|
63
|
9
|
12
|
60
|
60
|
10
|
2
|
تبریز
|
91
|
51
|
39
|
1
|
44
|
47
|
1
|
41
|
50
|
46
|
45
|
51
|
40
|
24
|
67
|
29
|
40
|
22
|
جلفا
|
26
|
6
|
8
|
12
|
10
|
16
|
-
|
15
|
11
|
14
|
12
|
18
|
8
|
9
|
17
|
-
|
26
|
-
|
چاراویماق
|
40
|
38
|
1
|
1
|
14
|
11
|
23
|
11
|
23
|
6
|
8
|
7
|
25
|
4
|
44
|
17
|
1
|
43
|
سراب
|
166
|
58
|
72
|
36
|
97
|
35
|
34
|
84
|
55
|
66
|
62
|
112
|
54
|
23
|
143
|
89
|
47
|
30
|
شبستر
|
155
|
103
|
35
|
17
|
63
|
47
|
45
|
109
|
46
|
82
|
73
|
88
|
67
|
59
|
96
|
87
|
68
|
-
|
عجب شیر
|
75
|
16
|
26
|
34
|
53
|
17
|
1
|
48
|
17
|
58
|
13
|
66
|
9
|
9
|
50
|
56
|
6
|
12
|
کلیبر
|
338
|
145
|
132
|
61
|
62
|
135
|
140
|
75
|
263
|
36
|
89
|
60
|
278
|
42
|
296
|
10
|
38
|
29
|
مراغه
|
120
|
56
|
47
|
17
|
80
|
33
|
7
|
41
|
73
|
61
|
59
|
100
|
20
|
42
|
78
|
5
|
-
|
115
|
مرند
|
159
|
68
|
62
|
29
|
62
|
79
|
18
|
96
|
44
|
77
|
47
|
106
|
53
|
35
|
124
|
67
|
30
|
62
|
ملکان
|
124
|
54
|
58
|
12
|
56
|
36
|
32
|
71
|
51
|
68
|
36
|
72
|
52
|
13
|
111
|
70
|
25
|
29
|
میانه
|
274
|
181
|
76
|
17
|
76
|
92
|
106
|
125
|
149
|
64
|
210
|
33
|
241
|
30
|
244
|
83
|
112
|
79
|
ورزقان
|
78
|
48
|
15
|
15
|
39
|
23
|
16
|
41
|
30
|
33
|
28
|
30
|
48
|
15
|
73
|
44
|
15
|
19
|
هریس
|
65
|
25
|
18
|
17
|
49
|
7
|
4
|
49
|
17
|
34
|
10
|
44
|
15
|
15
|
45
|
3
|
50
|
7
|
هشترود
|
118
|
74
|
35
|
9
|
28
|
35
|
55
|
28
|
75
|
17
|
48
|
27
|
91
|
2
|
116
|
26
|
27
|
65
|
استان
|
2330
|
1189
|
768
|
376
|
931
|
793
|
605
|
1093
|
1104
|
887
|
951
|
1134
|
1182
|
449
|
1878
|
804
|
665
|
614
|
جدول ارزیابی بهداشت محیط مساجد شهری (1385)
شهرستانها
|
تعدادکل مساجد تپحت پوشش
|
تعداد مساجد با امتیاز تا 50
|
تعداد مساجد با امتیاز 51 تا 75
|
تعداد مساجد با امتیاز 76 تا100
|
تعدادمساجدی که آبدارخانه آنها
|
تعداد مساجدی که
توالت آ نها
|
تعدادمساجدی که
دستشوئی آ نها
|
تعداد مساجدی که سیستم دفع فاضلاب
آ نها
|
تعداد مساجدی که دارای کپسول اطفاء حریق
|
تعداد مساجدی که
کفشداری آنها
|
بهداشتی
می باشد
|
غیر بهداشتی
می باشد
|
فاقد
آبدارخانه
میباشد
|
بهداشتی
می باشد
|
غیر
بهداشتی
می باشد
|
بهداشتی
می باشد
|
غیر بهداشتی
می باشد
|
بهداشتی
می باشد
|
غیر بهداشتی
می باشد
|
بهداشتی
می باشد
|
غیر بهداشتی
می باشد
|
بهداشتی
می باشد
|
غیر بهداشتی
می باشد
|
فاقد کفشداری
می باشد
|
آذرشهر
|
56
|
16
|
21
|
19
|
29
|
22
|
5
|
21
|
25
|
27
|
22
|
51
|
5
|
20
|
36
|
39
|
9
|
8
|
اسکو
|
13
|
-
|
4
|
9
|
13
|
-
|
-
|
12
|
1
|
12
|
1
|
12
|
1
|
10
|
3
|
12
|
-
|
1
|
اهر
|
38
|
15
|
17
|
6
|
22
|
15
|
1
|
24
|
14
|
24
|
14
|
35
|
3
|
12
|
26
|
18
|
20
|
-
|
بستان آ باد
|
14
|
1
|
5
|
8
|
7
|
7
|
-
|
12
|
2
|
10
|
4
|
12
|
2
|
9
|
5
|
10
|
3
|
1
|
بناب
|
42
|
10
|
20
|
12
|
27
|
12
|
3
|
25
|
17
|
20
|
22
|
42
|
-
|
19
|
23
|
18
|
20
|
4
|
تبریز
|
426
|
110
|
189
|
127
|
223
|
144
|
59
|
275
|
151
|
262
|
164
|
385
|
41
|
225
|
201
|
260
|
127
|
39
|
جلفا
|
18
|
3
|
5
|
10
|
11
|
7
|
-
|
13
|
5
|
14
|
4
|
15
|
3
|
14
|
4
|
5
|
8
|
1
|
چاراویماق
|
4
|
3
|
1
|
-
|
1
|
3
|
-
|
1
|
3
|
1
|
3
|
3
|
1
|
4
|
-
|
3
|
-
|
1
|
سراب
|
45
|
14
|
15
|
16
|
13
|
28
|
4
|
27
|
18
|
26
|
19
|
30
|
15
|
10
|
35
|
25
|
16
|
4
|
شبستر
|
72
|
34
|
26
|
12
|
4
|
20
|
5
|
54
|
18
|
60
|
12
|
65
|
7
|
38
|
34
|
44
|
28
|
-
|
عجب شیر
|
13
|
3
|
3
|
7
|
10
|
3
|
-
|
11
|
2
|
9
|
2
|
12
|
1
|
10
|
3
|
11
|
2
|
-
|
کلیبر
|
8
|
3
|
2
|
3
|
5
|
3
|
-
|
5
|
3
|
3
|
2
|
8
|
-
|
4
|
4
|
4
|
2
|
2
|
مراغه
|
100
|
26
|
44
|
30
|
55
|
45
|
-
|
74
|
26
|
85
|
15
|
100
|
-
|
83
|
17
|
70
|
30
|
-
|
مرند
|
78
|
13
|
49
|
16
|
46
|
21
|
11
|
47
|
28
|
45
|
22
|
61
|
17
|
35
|
43
|
53
|
15
|
10
|
ملکان
|
13
|
-
|
11
|
2
|
9
|
4
|
-
|
8
|
5
|
9
|
4
|
13
|
-
|
7
|
6
|
13
|
-
|
-
|
میانه
|
39
|
10
|
20
|
9
|
16
|
23
|
-
|
33
|
6
|
33
|
6
|
16
|
23
|
18
|
21
|
18
|
15
|
6
|
ورزقان
|
4
|
2
|
2
|
-
|
1
|
3
|
-
|
2
|
2
|
2
|
2
|
3
|
1
|
3
|
1
|
2
|
1
|
1
|
هریس
|
45
|
15
|
23
|
7
|
15
|
20
|
10
|
10
|
31
|
13
|
25
|
28
|
17
|
9
|
36
|
11
|
27
|
7
|
هشترود
|
17
|
6
|
10
|
1
|
2
|
14
|
1
|
4
|
13
|
8
|
9
|
16
|
1
|
3
|
14
|
2
|
14
|
1
|
استان
|
1045
|
284
|
467
|
294
|
509
|
394
|
99
|
658
|
370
|
663
|
352
|
907
|
138
|
533
|
512
|
618
|
337
|
86
|